معماریژاپنی، نمونه ای از توجه به اقلیم است
خانههای ژاپنی به دلیل داشتن آب وهوای معتدل این منطقه از دیوارهای نازكی تشكیل شدهاند كه روی همدیگر قرارمیگیرند. سقف بناها به دلیل بارندگی در اوایل تابستان د راین كشور غالبا به شكلشیبدار ساخته میشود. چوب از مصالح سنتی است كه در ساخت خانههای ژاپنی به كارمیرود. این مساله باعث میشود تا این خانهها در هوای گرم و نمدار تابستان بیشتردر معرض هوا قرار گیرند. معایب این خانهها این است كه با وقوع زلزله و آتشسوزیخیلی سریع از بین میروند. در حال حاضر بتون و استیل هم در ساختمانسازی ژاپنی مورداستفاده قرار میگیرد.
در آغاز خانههای ژاپنی از اتاق های مجزا برخوردار نبودندولی بعد به تدریج فضای خانهها برای مصارف مختلف (خوردن خوابیدن، آشپزی)تفكیك شدند. درهای كاغذی كه به آنها شوجی یا فوزوما گفته میشد، جای خود را به درهای مدل غربیدادهاند.
در طراحی سنتی خانههای ژاپنی، ارتباط خانه با فضای بیرون خود بسیارمهم تلقی میشد اما امروز چنین مسالهای چندان مورد توجه قرار نمیگیرد با وجود همهتغییراتی كه با گذشته زمان در معماری ژاپنی به وجود آمده است هنوز هم بسیاری ازمسایل سنتی در این رابطه اهمیت خود را حفظ كردهاند.
بعد از جنگ جهانی اول باورود معمارانی چون فرانك لیود رایت و برونو تات به ژاپن تغییراتی گستردهای در سبكمعماری سنتی ژاپن به وقوع پیوست. بعد از جنگ جهانی دوم تلاشها بیشتر در راستایتلفیق معماری مدرن و سنتی در ژاپن بود. نمونه بارز این سبك، استادیوم ملی یوگویی درتوكیو است كه توسط تانگه كنزو طراحی شده است. كنزو از سرشناسترین معماران بعد ازجنگ است كه در طراحیهای خود سبك معماری سنتی و مدرن را با هم تلفیقمیكند.
حفظ سادگی ماهیت اصلی بنای معابد ژاپنی را در گذشته تشكیل میداد. امابا گذشت زمان همان گونه كه در معماری شهری ژاپن تحولات گستردهای به وقوع پیوست درساخت معابد نیز تغییراتی به وجود آمد.
معابد زیادی برای ستایش بودا در ژاپن وجوددارد البته سبك جدید معماری با وارد شدن مذهب از چین و كره در قرن ششم به این كشورجای خود را باز كرد. این معابد به سه دسته تقسیم میشوند، وایو (كه سبك ژاپنی درساخت آنها به كار رفته است)، دایبوتسویو (سبك بودا) و كارایو (سبك چینی). پاگدا سبكاولیه ساخت معابد در ژاپن بوده است كه بعدا شدیدا تحت تاثیر سبك چینی قرارگرفت.
معایب زیادی در ساخت قلعههای پیش از تاریخ ژاپن وجود داشته است. براینمونه، به جای به كار گرفتن شیوههایی ابتكاری در ساخت بناها، از شرایط جغرافیاییطبیعی برای بالا بردن مقاومت ساختمانها در برابر بلایای مختلف استفاده میشد، كهالبته این امر قلعهها را به صورت هدفی دور از دسترس برای مهاجمان و مدافعالدرمیآورد.
با گذشت زمان استحكامات دفاعی هم پیچیدهتر و پیشرفتهتر شدند، بهطوری كه كم كم دیوارهای سنگی، خندق، خاكریز، سالنها و تونلهای پیچ در پیچ و تو درتو در ساخت استحكامات دفاعی قلعهها به كار گرفته شدند. یوكا ـ ماشی (نقاط اصلیقلعه) به صورت دایرهوار ساخته میشدند و تنشو (برج اصلی مراقبت) در مركز اینمجموعه قرار داشت. قلعههای بزرگتر از چندین تنشو برخوردار بودند. در این سبكجدید معماری قلعهها، ساختمانها بر بالای استحكامات سنگی قرار میگرفتند و در ساختآنها از چوب استفاده میشد كه برای پیشگیری از آتشسوزی روی آن را با گچمیپوشاندند.
در حال حاضر یكی از بزرگترین مشكلاتی كه معماری ژاپن با آن مواجهاست، وقوع زلزلههایی مكرر در این كشور است. بنابراین كاربرد مصالح مقاوم به زلزلهدر ساخت ساختمانها از اهمیت بالایی برخوردارست. اولین آسمانخراش در ژاپن با نامكاسومیگاسكی در سال 1968 ساخته شد. پس از ساخت موفقیتآمیز این بنا، آسمانخراشهایمتعددی از نقاط مختلف ژاپن سربرافراشتند.
دهه 70، دورهای بود كه معماران در آنبیشتر به جنبههای ظاهری طرحهای خود اهمیت میداند تا ویژگی فنی آنها از دهه 80تا 90 بسیاری از معماران ژاپنی به كشورهای دیگر رفتند كه از میان آنها، آندوتادائواز محبوبیت بالایی برخوردار شد و جوایز بینالمللی بسیاری از جمله جایزهمعماری پرتیزكر را دریافت كرد.
وی همچنین موفق به دریافت مدال طلای سلطنتی برایمعماری موسسه سلطنتی معماران انگلیس شد. معماری ژاپن با حفظ اصالت خویش روند تكاملرا طی میكند و در عرصه معماری از جایگاه ویژهای برخوردار است